İŞLETMELERİN KURULUŞU

İnsanlar neden işletme kurar?

-daha fazla kazanç elde etme isteği

-toplumsal itibar ve saygınlık

-bağımsız çalışma isteği

-miras bırakma

-başka fırsatların ve iş imkânlarının olmaması

-yeni buluş veya fikri pazarlama arzusu

 

Her işletmenin bir misyonu ve vizyonu olmalıdır.

 

Misyon

Bir işletmenin var olma nedenidir.

 

Vizyon

Bir işletmenin geleceği ile ilgili üst yöneticiler tarafından benimsenen ve uzun vadede ulaşılmak istenen durumdur.

Örnek:
Ayancık Meslek Yüksekokulu misyonu

Sinop Üniversitesi’nin kabul etmiş olduğu değerleri de benimseyerek; özgür bir ortamda bilgiye ulaşılan; bilginin kullanıldığı ve üretildiği, araştırıp sorgulayan, ulusal ve evrensel değerleri koruyarak evrensel düzeyde bilgi üretmek, toplumsal sorunlara duyarlı, çözüm üretmeye, öğrenmeye ve paylaşmaya hevesli, bölgesel ve ulusal gelişmeye katkı sağlayan, mesleki ve teknik alanda nitelikli ara kademe insan gücünü yetiştirmektir.

Ayrıca sanayi ve hizmet sektörleri ile ilişkileri çeşitli projelerde güçlendirerek bölge kalkınmasına katkıda bulunmaktır.

Ayancık Meslek Yüksekokulu vizyonu

Çağın gereği olarak, hızla ilerleyen teknolojiyi takip etmek, Yüksekokul çalışanlarının ve öğrencilerinin kullanımına sunmak, Bilimsel çalışma yapma kapasitesi yüksek,  Kurum olarak bütünleşmiş, kurumsallaşmış, çağdaş, Uluslararası bağları güçlü, Bölgesel, ulusal ve uluslararası proje üreten,
Sanayi ve hizmet endüstrilerinin talep ettiği nitelikli ve performanslı ara eleman yetiştirmek,
Çalışan ve öğrenci memnuniyetini üst düzeye çıkarmak, Ülkemizin gelişimine nitelikli öğrencileriyle katkı sağlayacak, tercih edilen, kendini sürekli geliştiren öncü ve yenilikçi bir Meslek Yüksekokulu olmaktır.

İşletmelerde Kuruluş Süreci

·         Kuruluş yeri seçimi girişimcilerin ilk karşılaştığı problemdir.

·         Kuruluş yeri, işletmenin faaliyette bulunduğu yerdir.

·         Girişimciler maliyetin en düşük, karın en büyük olduğu kuruluş yerlerini (optimum kuruluş yeri) seçerler.

·         Üretim faktörlerinde maliyet ve kar yönünden üstünlük sağlayan her faktör işletmenin kuruluş yerini etkiler.

İşletmelerde en uygun kuruluş yerinin seçimini etkileyen faktörler

1.       Hammadde

-Çabuk bozulan bir hammadde ise kaynağa yakın olmalı, bol olan yerde olmalı

-Sanayi, kömür, çelik gibi yer altı kaynaklarına yakın olursa taşıma maliyeti azalacaktır.

-Hizmet sektörü için önemli bir faktör değildir.

2.       Pazar

-Hedef Pazar tüm ülke ise ve taşıma maliyeti yüksekse büyük yerleşim yerlerine yakın olmalıdır.

-Ürünün üretimi sırasında zehirli atıklar ortaya çıkıyorsa yerleşim yerlerine uzak olmalıdır.

-Bölgesel faaliyette bulunulacaksa nüfusun az olduğu yerde kurulabilir.

3.       Enerji Kaynakları

-Üretimde kullanılan enerji türüne göre enerji kaynaklarına yakın olmalıdır.

4.       İklim koşulları

-Soğuk bölgelerde ısıtma maliyeti, sıcak bölgelerde soğutma maliyeti artar.

5.       Ulaşım imkânları

-Demiryolu ve deniz yolu maliyeti düşürür, büyük miktardaki ürünlerin taşınması için idealdir.

-Karayolu, demiryolu ve denizyoluna göre pahalıdır ama daha hızlıdır.

-Havayolunun maliyeti fazladır ancak daha hızlıdır, zamandan kazanç sağlar ve hizmet sektöründe çok kullanılır.

6.       İşgücü

-Yeterli sayı ve kalifiye düzeyde işgücüne sahip olabilecek bir bölge tercih edilmelidir.

7.       Sosyal ve Kültürel İmkânlar

8.       Teşvikler ve altyapı

9.       Yardımcı hizmetlerden yararlanma

       -Danışmanlık, taşıma, bakım-onarım, hukuk, sigorta, reklam vs.

Bu faktörlerin her biri alternatif her bir kuruluş yeri için ayrı ayrı hesap edilir. Elde edilecek gelir ile katlanılması gereken gider arasındaki farkın en büyük olduğu yerler tekrar göden geçirilir ve en çok kazancın elde edileceği alan seçilir.

Pazar Araştırması ve Talep Tahmini

Müşteri profili, müşterilerin sayısı, yaş dağılımı, cinsiyeti, gelir durumu, eğitim düzeyi gibi özellikleridir.

-Tüketicilerin ürün ve hizmet düzeyinden beklentileri belirlenir.

-Tüketicilerin gelir düzeyleri ödeme güçlüklerini gösterir.

Müşteri profili tüketicilerin satın alma davranışlarını etkiler.

Pazar araştırması ile rakipler ve aracı kuruluşları tanımak mümkündür. Böylece işletmenin rekabet gücüne karar verilir.

Pazar araştırmasından elde edilen verilerle talep tahmini yapılır.

Potansiyel talep, pazarda mevcut şartlar altında tüketicilerin satın alabilecekleri toplam mal ve hizmet miktarıdır. Fiili talep, belli bir dönemde talebin ne kadar olduğunu gösterir.

Pazar araştırması ve talep tahmini yapıldıktan ve en uygun kuruluş yeri belirlendikten sonra fizibilite çalışmalarına geçilir.

 

Kaynak:

Taslak, S., Kara, M. (2009). İşletme Bilimine Giriş. Trabzon: Murathan Yayıncılık

Tutar, H. (2013). Meslek Yüksekokulları Programları için İşletme Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık